Pele: Nyota wa soka wa Brazil afariki akiwa na umri wa miaka 82

Gwiji wa soka wa Brazil Pele, ambaye bila shaka ndiye mchezaji bora zaidi kuwahi kutokea, amefariki dunia akiwa na umri wa miaka 82.

Anasifiwa kwa kufunga mabao 1,281 katika rekodi ya dunia katika mechi 1,363 katika kipindi cha miaka 21 ya maisha yake, yakiwemo mabao 77 katika mechi 92 za nchi yake.

Mchezaji pekee aliyeshinda Kombe la Dunia mara tatu, akinyakua taji hilo mnamo 1958, 1962 na 1970, Pele alitangazwa kuwa Mchezaji Bora wa Karne wa Fifa mnamo 2000.

Alikuwa akisumbuliwa na matatizo ya figo na kibofu katika miaka ya hivi karibuni.

Pele alifanyiwa upasuaji wa kuondoa uvimbe kwenye utumbo wake mnamo Septemba 2021 katika Hospitali ya Albert Einstein mjini Sao Paulo, baada ya uvimbe huo kugunduliwa katika vipimo vya kawaida.

Alirejeshwa hospitalini mwishoni mwa Novemba 2022.

Binti yake Kely Nascimento amewafahamisha mashabiki kuhusu hali ya babake kwa taarifa za mara kwa mara kwenye mitandao ya kijamii kutoka hospitalini.

Siku ya Alhamisi alichapisha picha ya kile kilichoonekana kuwa mikono ya familia ya Pele kwenye mwili wake hospitalini na kuandika: “Kila kitu tulicho ni shukrani kwako. Tunakupenda sana. Pumzika kwa amani.”

 Edson Arantes do Nascimento, anayejulikana zaidi kama Pele, alikua nyota wa kimataifa alipokuwa na umri wa miaka 17, alipoisaidia Brazil kushinda Kombe la Dunia la 1958 nchini Uswidi, na kulazimisha kuingia kwenye safu ya kuanza kwa hatua ya mtoano.

Alifunga bao pekee katika ushindi wa 1-0 dhidi ya Wales katika robo fainali, hat-trick dhidi ya Ufaransa katika nusu fainali na mawili katika ushindi wa 5-2 dhidi ya wenyeji kwenye fainali.

Nini kilimfanya Pele kuwa nguli?

Alifunga mabao 1,281 katika michezo 1,363 Alicheza mechi 14 kwenye fainali za Kombe la Dunia, akifunga mabao 12.

Alifunga mabao 126 mwaka 1959 pekee Mchezaji pekee kushinda Kombe la Dunia mara tatu Pele alikuwa amecheza mechi yake ya kwanza katika klabu ya Santos miaka miwili iliyopita akiwa na umri wa miaka 15, akifunga bao katika ushindi wa 7-1 dhidi ya Corinthians de Santo Andre.

Lilikuwa ni bao la kwanza kati ya mabao 643 ambayo angeifungia klabu hiyo katika mashindano rasmi kwa muda wa miaka 19, ingawa Santos wanadai kuwa jumla ya mabao 1,000 mara baada ya mechi za maonyesho – mara nyingi dhidi ya wapinzani wa juu wa Uropa – kuzingatiwa.

Katika Kombe la Dunia la 1962, Pele, ambaye wakati huo alikuwa na umri wa miaka 21, alifunga bao zuri la kibinafsi katika ushindi wa 2-0 dhidi ya Mexico na kufungua ushindi wao, lakini alijeruhiwa katika mechi iliyofuata na kutazama nje wakati timu yake ikitetea ubingwa wao.

Sehemu ya mwisho ya utatu wake wa ushindi wa Kombe la Dunia ilikuwa ya kipekee kwake. Baada ya kufanyiwa madhambi nje ya michuano ya 1966 nchini Uingereza, alikuwa kinara wa timu ya washambuliaji yenye kusisimua ambayo ilifanikiwa kutwaa ubingwa mwaka wa 1970, akifunga bao la kwanza katika ushindi wa 4-1 dhidi ya Italia kwenye fainali.

Kutoka kwa machozi yake ya furaha kwenye kifua cha mchezaji-mwenza Nilton Santos hadi kukumbatiana na nahodha wa Uingereza Bobby Moore, nyakati za uchawi za Pele zimechukua zama na kufafanua historia ya mchezo huo.

Alimaliza kazi yake ya klabu kama sehemu ya timu iliyojaa nyota ya New York Cosmos, akicheza pamoja na gwiji wa Ujerumani Franz Beckenbauer na mshindi mwenzake wa Kombe la Dunia la 1970 Carlos Alberto.

“Kwenye muziki kuna Beethoven na wengine. Katika mpira wa miguu, kuna Pele na wengine,” alisema mnamo 2000. Katika kura ya maoni iliyofanywa na BBC Sport mnamo 2020, Pele alichaguliwa kuwa mchezaji bora zaidi, mbele ya Lionel Messi, Cristiano Ronaldo, Diego Maradona na Johan Cruyff.

‘Mvulana mwerevu, shujaa wa Kombe la Dunia, ngao ya kimataifa’

Mwandishi wa BBC Sport Phil McNulty

Picha ya Pele asiye na shati akiwa amebebwa juu na wachezaji wenzake na mashabiki baada ya Kombe la Dunia kutwaliwa huko Mexico City mnamo 1970 imechomwa kwenye kumbukumbu, pamoja na picha hiyo maarufu ya kukumbatiana bila shati na nahodha wa Uingereza Bobby Moore (juu). ishara iliyojaa kuheshimiana, baada ya ushindi wa 1-0 wa Brazil katika mchezo wa kundi huko Guadalajara.

Ishara iliyojaa kuheshimiana, baada ya ushindi wa 1-0 wa Brazil katika mchezo wa kundi huko Guadalajara. Ukuu wake unaweza kupimwa kwa ukweli rahisi kwamba angeweza kufanya soka kuwa tamasha la neema na uzuri wa asili wakati alikosa kama vile alipofunga. Mmoja wa magwiji wa kwanza wa mchezo huo duniani, Pele alionyesha uzuri wake katika maisha yake yote kuanzia kijana akiwa na Santos hadi mchezaji wa kutengeneza pesa huko New York Cosmos. Popote pale mpira unapochezwa, jina la Pele litakuwa sawa nalo.

Wachezaji wa Brazil walituma ujumbe wa kumtakia afya njema wakati wa michuano ya kombe la dunia 2022 huko Qatar.