SERIKALI ya Mapinduzi ya Zanzibar imeahidi kuipatia Tume ya Uchaguzi ya Zanzibar (ZEC) jengo jipya la kisasa litakaloendana na hadhi ya tume hiyo sambamba na kupatiwa ofisi za tume kwa ngazi zote za wilaya na Ofisi kuu ya Pemba kwenye bajeti ya mwaka mpya wa fedha, 2023/2024.
Pia, Serikali imeahidi kuzifanyia kazi changamoto zinazoikabili tume hiyo ikiwemo kuboresha maslahi ya watendaji wake hasa kwenye suala zima la marekebisho ya mishahara ambapo imeeleza tayari imetoa maagizo na kuahidi utekelezaji wake.
Rais wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapinduzi, Dk. Hussein Ali Mwinyi alitoa ahadi hizo alipozungumza na Tume hiyo, Ikulu Zanzibar iliyofika kwa lengo la kumuarifu rasmi Rais kumaliza kazi, kufuatia kukamilika miaka mitano ya utumishi wake.
Dk. Mwinyi aliipongeza tume hiyo kwa ushirikiano walioutoa kwa wadau mbalimbali wakiwemo vyama vya siasa nchini pamoja na kufanikiwa kutangaza matokeo ya uchaguzi wa mwaka 2020 ndani ya saa 24 baada ya uchaguzi kumalizika.
Vile vile, Rais Dk. Mwinyi alisema Serikali inajipanga na kuifanyia kazi changamoto ya vyombo vya usafiri inayoikabili tume hiyo na kuahidi kuongeza bajeti itakayofanikisha utendaji wa tume hiyo.
Akizungumza kwenye hafla hiyo, Mwenyekiti wa Tume hiyo, Jaji Mkuu Mstaafu Hamid Mahmoud, alisema tume ilipewa majukumu ya utendaji wake chini ya sheria tatu ambazo ni Sheria ya kuanzisha ofisi ya Tume ya Uchaguzi sheria nambari moja ya mwaka 2019, Sheria ya uchaguzi nambari nne ya mwaka 2018 pamoja na Sheria ya kura ya Maoni nambari sita ya mwaka 2000.
Alisema, Sheria inaitaka tume hiyo kumkabidhi ripoti ya utendaji Rais wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapinduzi mara baada ya kukamilisha muda wake wa utumishi.
“Kwamujibu wa kifungu namba 27 cha 3 cha sheria nambari moja ya mwaka 2017, sheria ya kuanzisha tume halisi ya uchaguzi, kinaitaka Tume ya Uchaguzi ya Zanzibar, kuwasilisha ripoti ya miaka mitano kwa Rais wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapinduzi mara baada ya kumaliza kazi iliyopewa kwa kipindi husika”. Alifafanua Mwenyekiti huyo.
Mbali na mafanikio makubwa iliyofikiwa, tume hiyo ilimueleza Rais Dk. Mwinyi kwamba ilifanikiwa kuanddaa muundo mpya wa ofisi ya tume uliotoka kwenye utumishi wa tume hiyo, ukiwemo muundo wa mishahara uliozingatia maslahi ya watumishi wa tume.
Pia tume hiyo, ilimueleza Dk. Mwinyi kwamba ndani ya miaka mitano ya utumishi wake ilifanikiwa kufanyakazi kwa ushirikiano na ufanisi mkubwa na vyama mbalimbali vya Siasia nchini pamoja na kufanikiwa kuandaa mpango mkakati wa miaka mitano kuanzia mwaka 2022 hadi 2026.
Aidha, tume hiyo ilieleza kufanikiwa kuandaa na kusimamia uchaguzi mkuu wa mwaka 2020, kupitia fedha za mfuko mkuu wa serikali na ilifanikiwa kutekeleza haki na misingi ya demokrasia kwa kushirikisha matumizi ya tehama na ushirikishwaji wa wadau katika masuala yote ya uchaguz na kwa mara ya kwanza walitoa matokeo ya uchaguzi mkuu wa mwaka 2020 ndani ya masaa 24 tokea uchaguzi kukamalizika jambo walilolielza kwamba halikuwahi kufanyika awali.
Licha ya mafanikio hayo, pia tume hiyo ilimueleza Rais Dk. Mwinyi changamoto iliyokumbana nazo ndani ya kipindi cha miaka mitano ya utendaji wake.
Ilisema, kazi ya uhakikishaji wapiga kura ilikwenda sambamba na kazi ya ugawaji wa vitambulisho vya Mzanzibari mkaazi (ZAN ID) kwa baadhi ya maeneo, hali waliyoieleza kwamba iliathiri sana zoezi la uandikishwaji wa wapiga kura.
Tume hiyo pia ilieleza kwamba inakabiliwa na changamoto kubwa ya kutokua na ofisi za uhakika kwa Unguja na Pemba hata kwa ndazi za Wilaya, hali waliyoeleza kwamba baadhi ya shughuli za tume hiyo kuathiri utendaji ikiwemo chamgamoto ya vyombo vya usafiri na maslahi ya watendaji wake pamoja na ukosefu wa bajeti ya ujumla hasa kwa asasi za kiraia.
Tume ya Uchaguzi ya Zanzibar (ZEC) inayomaliza muda wake, awali ilichaguliwa Juni 20, mwaka 2018 ikiwa na Mwenyekiti wake na wajumbe sita na sasa imebakiwa na Mwenyekiti wake na wajumbe watano kufuatia Mjumbe mmoja bw. Makame Juma kufariki mwaka Novemba 21 mwaka 2021.
*IDARA YA MAWASILIANO – IKULU, ZANZIBAR